De vraag van vandaag is: wat zijn de belangrijkste thema’s om aan te werken in Overijssel het komende jaar. Deze begroting wordt niet onderbouwd met cijfers over de mate van problematiek, wat volgens ons wel noodzakelijk is. Terwijl in Overijssel de economie groeit en de werkloosheid afneemt, wordt er nog maar 8,2% duurzame energie opgewekt, neemt het aantal reizigerskilometers met de bus en de trein toe met 7% per jaar, scoort de sociale cohesie een magere 6,3, zijn de consequenties van droogte groot, en zijn er nog geen cijfers bekend over de mate van circulaire economie.
De prioriteit van GroenLinks ligt altijd bij het werken aan een duurzaam, sociaal en inclusief Overijssel. Wij vinden dat er de komend jaren extra hard gewerkt moet worden aan duurzaamheid, circulariteit, het openbaar vervoer, droogte en de sociale opgaven. Wat ons opvalt is dat juist op deze thema’s structureel en incidenteel wordt bezuinigd. De miljoenen verdwijnen die eerder bestemd waren voor natuur, duurzaamheid, openbaar vervoer, en dat is niet onze keuze! Heeft u dan echt alle gestelde doelen bereikt? Of houdt u aan het einde van deze periode weer geld over? Wanneer komt u nou met concrete investeringsvoorstellen?
De keuze van GroenLinks
Duurzaamheid
Investeren in duurzaamheid is niet alleen goed voor het milieu, ook voor onze economie, leefbaarheid en sociale kwaliteit. Het allerbelangrijkste: het draagt bij een toekomstbestendige wereld die we met goed fatsoen kunnen overdragen aan onze kinderen. In deze begroting wordt bezuinigd op de middelen voor duurzaamheid. Doelstellingen op provinciaal en landelijk niveau worden niet gehaald, Overijssel is één van de slechts scorende provincies. Dit kan en moet beter en daarom stellen wij voor om uw geplande bezuiniging niet door te voeren op de duurzame onderwerpen.
Circulaire economie
Een circulaire economie vraagt om méér dan het ontwikkelen en leveren van duurzame producten en diensten. Het is vóór alles het slim met elkaar organiseren van duurzame oplossingen: het duurzaam maken van de hele keten. Afval wordt grondstof, spullen worden langer gebruikt en hergebruikt en toegang is belangrijker dan bezit. Daardoor zijn minder natuurlijke hulpbronnen nodig. Dat met elkaar goed organiseren betekent dat de cirkel zich sluit. Dat resulteert in waarde voor bedrijven en hun omgeving, voor mensen en voor de natuur. Nu en in de toekomst. Om echt stappen te kunnen zetten, vinden wij dat circulaire economie ook echt een integraal onderdeel van ons beleid zou moeten zijn. En niet, zoals nu, een deelproject van onze kerntaak ‘regionale economie’.
Droogte
Jaarlijks is er grote problematiek door droogte, wat consequenties heeft voor onze waterwinning, de natuur en de agrarische sector. Elke zomer waarin we niks doen wordt dit probleem groter. Het uitvoeren van echte oplossingen, zoals het verbeteren van de bodemkwaliteit of het verplaatsen van waterwinningspunten, kosten veel tijd en daarom moet daar zo snel mogelijk mee begonnen worden. Ook oplossingen voor de korte termijn zien wij liever vandaag dan morgen om de grondwaterstand zich zo snel mogelijk te laten herstellen. Daarom stellen wij voor om het ‘actieplan droogte’ al in het voorjaar 2020 gereed te hebben.
Verbeteren Openbaar vervoer
Steeds meer mensen maken gebruik van het openbaar vervoer en daar worden wij als GroenLinks blij van. Het is goed voor het milieu, de gezondheid van mensen, en niet onbelangrijk mensen in het openbaar vervoer staan niet op de weg. Het structurele budget voor openbaar vervoer neemt af, terwijl we juist willen dat er nog meer mensen gebruik maken van het openbaar vervoer en er nog een aantal ambities zijn zoals het verbeteren en verbinden van de bestaande spoorverbindingen in en om Overijssel. Wij stellen voor om de samenwerking tussen de vijf Noordelijke provincies te intensiveren via een gezamenlijke agenda en lobby.
Sociale opgaven
Een belangrijk thema voor ons is een sociaal Overijssel, waarin we van jong tot oud samen kunnen leven op een respectvolle manier, waarbij de juiste voorzieningen aanwezig zijn om dit mogelijk te maken, het moet daarbij niet uitmaken of je in een krimp of groeigebied woont. Op dit gebied ligt er een gigantische opgave voor gemeenten in het sociale domein om met beperkte financiële middelen te zorgen voor gelijke kansen, talentontwikkeling, participatie en zelfredzaamheid. Wij maken ons zorgen over de toename van ongelijkheid tussen inwoners. Wij zien kansen om onze kerntaken en activiteiten te verbinden aan de sociale opgave van gemeenten.
Samenvattend
GroenLinks kiest in deze begroting bewust voor duurzaamheid, spoor, droogte, sociaal, en circulariteit omdat dit onze prioriteiten zijn. Natuurlijk blijven wij ons het komende jaar ook hard maken voor het versterken van de natuur, meer ruimte voor de fiets, het klimaat, een schone bodem en schone lucht en geen uitbreiding van Lelystad.
Tot slot
Als laatste willen we een ongemakkelijk gevoel met u delen. De financiële positie van de provincie is meer dan dik in orde, hetzelfde geldt voor de financiën van het Rijk. Dit is absoluut niet zo bij gemeenten, en dat geeft ons een ongemakkelijk gevoel. De tekorten in het sociaal domein nemen toe, er wordt bezuinigd op sport-, cultuur en welzijnsvoorzieningen, het tekort aan zorg en medisch personeel en het voorzieningenniveau neemt af. We werken voor dezelfde inwoner, aan hetzelfde doel namelijk een prettige leefbare, duurzame, sociale en eerlijke omgeving voor inwoners. Hoe kunnen we meer samenwerken en elkaar versterken? Wij horen graag wat de provincie wel kan doen door lokale en provinciale opgaven en activiteiten te verbinden aan gemeentelijke. Hoe kijkt het college aan tegen het ongemak? En welke kansen zien jullie om samen te bouwen aan een sociaal, duurzaam en rechtvaardig Overijssel?